ایام فاطمیه 

ایام فاطمیه روزهایی که شیعیان به‌مناسبت شهادت حضرت فاطمه(س)، عزاداری می‌کنند. با توجه به اینکه دو قول ۱۳ جمادی‌الاول و ۳ جمادی‌الثانی درباره شهادت حضرت فاطمه(س) شهرت بیشتری دارد. روزهای یازدهم تا سیزدهم جمادی‌الاول، فاطمیه اول و روزهای سوم تا پنجم جمادی‌الثانی، فاطمیه دوم نامیده شده است.

در ایام فاطمیه در برخی کشورها همچون ایران، عراق، پاکستان و آذربایجان عزاداری برپا می‌شود. همچنین روز سوم جمادی‌الثانی در ایران، تعطیل رسمی است و بعضی از مراجع تقلید در مراسم عزاداری این روز حضور می‌یابند. عزاداری ایام فاطمیه دوم در ایران از سال ۱۳۷۹ش که روز سوم جمادی‌الثانی به عنوان روز شهادت حضرت فاطمه(س) تعطیل رسمی اعلام شد، رونق بیشتری گرفته است.

ایام فاطمیه چه روزهایی است؟

ایام فاطمیه، روزهایی است که شیعیان به‌مناسبت شهادت حضرت فاطمه(س) عزاداری می‌کنند.به جهت شهرت سیزده جمادی‌الاول و سوم جمادی‌الثانی به عنوان تاریخ شهادت حضرت فاطمه، ایام فاطمیه به فاطمیه اول و فاطمیه دوم نامگذاری شده است. روزهای یازدهم، دوازدهم و سیزدهم جمادی‌الاول فاطمیه اول و روزهای سوم، چهارم و پنجم جمادی‌الثانی فاطمیه دوم نامیده شده است.البته برخی از دهم تا بیستم جمادی‌الاول را فاطمیه اول و از یکم تا دهم جمادی‌الثانی را فاطمیه دوم می‌دانند.

روز دقیق شهادت حضرت فاطمه(س) مشخص نیست و در این‌باره اختلاف‌نظر وجود دارد. در کتاب الموسوعة الکبری عن فاطمة الزهراء(س) اثر اسماعیل انصاری زنجانی (درگذشته ۱۳۸۸ش) ۲۱ قول درباره زمان شهادت حضرت فاطمه(س) نقل شده است.به‌گفته سید محمدجواد شبیری (متولد ۱۳۴۵ش) از نویسندگان دانشنامه فاطمی، قول به شهادت فاطمه(س) در سوم جمادی‌الثانی نزد شیعه مشهورتر است. او این قول را به روایتی از امام صادق(ع) مستند کرده که در کتاب دلائل الامامه نقل شده است.

برگزاری مراسم

در ایام فاطمیه در شهرهای مختلف ایران مراسم عزاداری برگزار می‌شود. این مراسم از زمان تعطیل‌شدن سوم جمادی‌الثانی به عنوان روز شهادت حضرت فاطمه در ایران رونق بیشتری گرفته استدر سال ۱۳۷۹ش به پیشنهاد آیت‌الله وحید خراسانی و بر اساس تصویب دولت جمهوری اسلامی ایران، روز ۳ جمادی‌الثانی به‌مناسبت شهادت حضرت فاطمه(س) تعطیل رسمی اعلام شد.حسین وحید خراسانی (متولد ۱۳۰۰ش) و لطف‌الله صافی گلپایگانی (درگذشت ۱۴۰۰ش) از مراجع تقلید در این روز در دسته‌های عزاداری که به سمت حرم حضرت معصومه(س) پیاده‌روی می‌کنند، حضور می‌یابند

همچنین همزمان با ایام فاطمیه در برخی شهرهای ایران به‌ویژه قم نمایشگاه‌هایی با عنوان کوچه‌های بنی‌هاشم برای بازدید عمومی برگزار می‌شود و در آن نمایی از بقیع، غدیر خم و فدک به نمایش گذاشته می‌شود.

گفته شده شیعیان عراق در روزهای ۸ ربیع‌الثانی، ۱۳ جمادی‌الاول و ۳ جمادی‌الثانی برای حضرت فاطمه عزاداری می‌کنند.همچنین در کشورهایی همچون پاکستان،آذربایجان، تاجیکستانو استرالیاو نیز در مرکز اسلامی هامبورگو مرکز اسلامی امام علی استکهلم مراسم عزاداری در فاطمیه دوم برگزار می‌شود.

سابقه عزاداری برای حضرت فاطمه(س)

گزارش‌هایی از عزاداری اهل‌بیت(ع) برای حضرت فاطمه(س) وجود دارد.از امام صادق(ع) نقل شده است که برای حضرت زهرا(س) عزاداری می‌کرد و در مجلس خود از ماجرای سقط حضرت محسن(ع) و کتک خوردن حضرت زهرا(س)، یاد می‌نمود.همچنین به گزارش قاضی عبدالجبار معتزلی (درگذشته ۴۱۵ق) عده‌ای از شیعیان در مناطقی از جمله مصر، دمشق، بغداد، الرمله، عَکّا، صور، عسقلان و جبل البسماق برای حضرت زهرا(س) و فرزندش حضرت محسن(ع) عزاداری می‌کردند.

علت اختلاف تاریخ

دستور خط عربی در ابتدا فاقد هرگونه علامت بود؛ چه نقطه و چه اعراب. از این‌رو، اکثر حروف آن دارای شکل‌های مشترک و همانند بوده‌است.به‌همین خاطر «هفتاد» (به عربی: سبعون) و «نود» (به عربی: تسعون) در زبان عربی مانند هم نوشته می‌شده‌است، که برای تاریخ‌نویسان دوره‌های بعد قابل تشخیص از هم نبوده‌است.

وقایع منجر به کشته شدن

شیعیان معتقدند در اثر صدمات و جراحات وارده توسط خلیفه دوم (عمر بن خطاب) که در حین رویداد خانه فاطمه اتفاق افتاد و منجر به شکستگی پهلو و سقط جنین وی (محسن بن علی) گردید فاطمه کشته شده‌است. در عین حال شیعیان بر این نظر دارند که فاطمه بین ۷۵ تا ۹۵ روز پس از وفات محمد درگذشته‌است.بگفتهٔ روایاتی که در منابعی مانند یعقوبی آمده‌است، زنان قریش و همسران محمد به دیدن فاطمه می‌آیند. اما فاطمه به اسما بیوه جعفر ابن ابی طالب، می‌گوید که از ورود آنان جلوگیری کنند؛ زیرا فاطمه در وضع بسیار بدی بود و در اثر بیماری بسیار نحیف شده بود.

تدفین

به گفته دانشنامه اسلام اکثریت منابع اولیه خاکسپاری فاطمه را شبانه، مخفی و بدون حضور ابوبکر و عمر می‌دانند.

دنیس صوفی معتقد است به دلیل تواتر روایت‌ها (یی چون ناراحتی فاطمه از ابوبکر و وصیت وی) به نظر می‌رسد مراسم کفن و دفن فاطمه به خواسته خود او در شب انجام شده تا ابوبکر به عنوان رئیس جامعه نتواند در مراسم خاکسپاری او شرکت کند و با آن کاری داشته باشد.

حضرت فاطمه سلام‌الله علیها

نسب	حضرت محمد(ص) • حضرت خدیجه(س)
همسر فرزندان	امام علی(ع) امام حسن(ع) • امام حسین(ع) • حضرت زینب(س) • ام کلثوم • محسن • بنی فاطمه
نام‌ها و لقب‌ها	ام ابیها • بتول • سیدة نساء العالمین • کوثر • فهرست کنیه‌ها و لقب‌ها
فضائل	فضایل حضرت فاطمه(س) • سوره کوثر • عصمت حضرت زهرا(س) • آیه اطعام • پنج‌تن • اصحاب کساء • مباهله • آیه تطهیر • آیه مودت • حدیث لولاک • حدیث بضعه • سد الابواب
سخنان	خطبه فدکیه • مسند فاطمة الزهرا(س) • مصحف فاطمه(س) • نهج الحیاة
حوادث مهم	ازدواج با علی(ع) • ماجرای فدک • واقعه هجوم به خانه حضرت فاطمه(س) • تشییع و تدفین حضرت فاطمه(س) • شهادت حضرت فاطمه(س)
کتاب‌شناسی	فاطمة الزهراء بهجة قلب المصطفی • الکلمة الغراء فی تفضیل الزهراء • مأساة الزهراء • فدک فی التاریخ • دانشنامه فاطمی • فهرست کتاب‌ها
وابسته	ایام محسنیه • بیت الاحزان • ایام فاطمیه • نماز حضرت فاطمه(س) • تسبیحات حضرت زهرا(س) • اسماء دختر عمیس • فضه نوبیه • قنفذ • محله بنی‌هاشم • فدک • صحن حضرت فاطمه(س) • برتری اهل بیت • جهیزیه حضرت فاطمه(س) • سادات • میرزا • فیلم بانوی بهشت • وصیت‌های حضرت فاطمه(س) • محل دفن حضرت فاطمه(س) • ساخت قبرهایی برای پنهان ماندن قبر فاطمه(س) • سخنان امام علی(ع) هنگام خاکسپاری حضرت فاطمه(س)